Beyazit-i Bestami hz.leri: “Yolun başında idik sıddık dediler. Sonuna vardık zındık dediler”

BEYAZİD-İ BESTAMİ - ZİLE بايزيد بسطامى MİNARESİ VE LEYLEK YUVASI

                 Bâyezid Bestami’nin tam adı Ebû Yezid Tayfur b. İsa b. Sürûşan’dır. İran’ın Horasan eyaletine bağlı Bistam kasabasında doğduğu için Bistami ya da Bestami olarak anılmaktadır. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yaygın olarak kabul edilen rivayetlere göre Hicri 161 (Miladi 777) yılında doğmuş, 234 yılında (M.850) 73 yaşında vefat etmiştir. Bir diğer rivayete göre ise doğum ve ölüm tarihleri M.748 ve 851’dir. (TDV İslam Ansiklopedisi 5.ciltsayfa 238) Bâyezid, mecusi iken müslüman olan dürüst, iyi ahlaklı ve misafirsever bir dedenin torunu ve dindar bir babanın oğludur. Babasını küçük yaşta kaybetmiştir. Kendisinden başka iki kızkardeşi, kendisi gibi abid ve zâhid olan iki erkek kardeşi (Adem ve Ali) vardı.
                Bâyezid-i Bestami’nin türbesi İran’ın Horasan eyaletine bağlı Bistam kasabasının merkezinde tarihi binaların toplu olarak bulunduğu bir yerin ortasında süs ve gösterişten uzak bir halde’dır. Bistam, İran’ın Semnan ilinde küçük tarihi bir kasaba olup Elbruz dağlarının güneyinde sulak bir ovada bulunmaktadır. Başlıca tarihi yapıları, Bâyezid Bestaminin mezarı çevresinde kümelenmiştir. Kasaba’nın nüfusu ise halen 5000 civarındadır. (Ana britannica 4.cilt sayfa 280) 1313 yılında Moğol hükümdarı Olcayto Muhammed, Bâyezid’in kabri üzerine kümbet tarzında bir türbe yaptırmış, bu türbeyi zaman içinde pek çok sultan ve devlet adamı ziyaret etmiştir. (TDV. İslam Ansiklopedisi 5 cilt sayfa 241)
               Bâyazid Bestami evliyalar tarihinde “ Sultan-ül Arifîn, Burhân-ül Muhakkikin, Keramet Feleğinin Bedr-i Tamâmı” sifatlarıyla anılmış ve kendisinden sonra gelen bütün evliyaları etkilemiş bir mutasavvıf’tır. Hayatını Allah’ın rızasını kazanma, O’na yakın olma çabaları yönlendirmiştir. Bütün yaratıkları Hak nazarı ile görüp onlara karşı engin bir sevgi ve şefkat besleyen bu velî Anne sevgisi saygısı ve insan haklarına saygı konusundaki samimi inanış ve davranışlarıyla pek çok velîyi etkilemiş, gönüllerde ve hafızalarda silinmez izler bırakmıştır.