21 Eylül 2011 Çarşamba

GÜZEL HUYLAR

Abdullah Balgalmış
6 Eylül

Güzel ahlâk, insanın dünyada ve ahirette rahat ve huzur içinde yaşamasını sağlar, insanın kurtuluşunu sağlayan iyi huyların sayısı çoktur. Bunların hepsinin esası ve özü, güzel huylu olmaktır. Bunları öğrenmek ve elde etmek her müslümana farzdır. Allahü teâlânın emridir.İnsanlarda bulunan bütün iyi huylar, dört esas iyi huydan doğar. Herkes bu dört iyi huyu ile öğünür. Hatta soyu ile, yakınları ile öğünen kimseler, onlarda bu huylar bulunduğu için öğünürler. Bu dört ana huydan meydana gelen iyi huylar, sayısız denecek kadar çoktur. Bu dört huy; hikmet, şecaat, iffet ve adalettir. Her birisinden meydana gelen güzel huylar, «Ahlâk» kitaplarında geniş olarak anlatılmaktadır.Hikmetten zekâ, çabuk kavrayışlılık, zihin açıklığı, dikkatli olmak, haddini aşmamak, çabuk hatırlamak gibi güzel huylar ve melekeler doğar.Şecâattan; ağırbaşlı olmak, yiğitlik, dinde gayretli olmak, sıkıntılara katlanmak, yumuşak huylu olmak, vatanı ve dîni korumak için yapılan harplerde mukavemet göstermek, iyi işleri başarmak için çalışmaktan yılmamak, büyüklük göstermemek gibi güzel huylar doğar.
İffetten; kötü iş yapınca utanmak, acımak, iyilik etmek, iyi huylu olmaya çalışmak, münakaşa etmemek, nefsine hâkim olmak, sabır, kanaat, ağırbaşlı olmak, kusurlu ve gevşek olmaktan sakınmak, intizamlı yaşamak, herkesin hakkını gözetmek, cömertlik, kerem ve ihsan sahibi olmak, kendinin muhtaç olduğu malı, muhtaç olan kimselere vermek, affetmek, iyilik etmeyi sevmek, başkalarına yardımcı olmak, herkesle iyi geçinmek, başkasının kabahatlarını, kusurlarını görmemezlikten gelmek gibi güzel huylar doğar.Adaletten de; arkadaşının rahatını istemek, din kardeşleriyle ülfet ve sevgi halinde bulunmak, sözünde durmak, herkesin sıkıntıdan kurtulmasına çalışmak, akrabayı-yakınları gözetmek, ziyaret ve yardım etmek, iyiliğe karşı iyilik etmek, alış-verişte hakkı gözetmek, yaptığı iyiliği başa kakmamak, arkadaşlarını sevip hediye vermek ve kendini onlara sevdirmek, Allahü teâlânın takdir ettiğine razı olup, tevekkül etmek ve yoktan var eden ve her türlü ni'meti bağışlayan, görünür-görünmez kazalardan ve belâlardan koruyan Allahü teâlâya ibâdet etmek gibi güzel huylar doğar.
06.EYLÜL.2013-CUMA

Hiç yorum yok: